Sacred Texts
Hinduism
Index
Book 4 Index
Previous
Next
The Ramayana Book 4
Chapter 54
1
śrutvā hanumato vākyaṃ praśritaṃ dharmasaṃhitam
svāmisatkārasaṃyuktam aṅgado vākyam abravīt
2
sthairyaṃ sarvātmanā śaucam ānṛśaṃsyam athārjavam
vikramaiś caiva dhairyaṃ ca sugrīve nopapadyate
3
bhrātur jyeṣṭhasya yo bhāryāṃ jīvito mahiṣīṃ priyām
dharmeṇa mātaraṃ yas tu svīkaroti jugupsitaḥ
4
kathaṃ sa dharmaṃ jānīte yena bhrātrā durātmanā
yuddhāyābhiniyuktena bilasya pihitaṃ mukham
5
satyāt pāṇigṛhītaś ca kṛtakarmā mahāyaśāḥ
vismṛto rāghavo yena sa kasya sukṛtaṃ smaret
6
lakṣmaṇasya bhayād yena nādharmabhayabhīruṇā
ādiṣṭā mārgituṃ sītāṃ dharmam asmin kathaṃ bhavet
7
tasmin pāpe kṛtaghne tu smṛtihīne calātmani
āryaḥ ko viśvasej jātu tat kulīno jijīviṣuḥ
8
rājye putraṃ pratiṣṭhāpya saguṇo nirguṇo 'pi vā
kathaṃ śatrukulīnaṃ māṃ sugrīvo jīvayiṣyati
9
bhinnamantro 'parāddhaś ca hīnaśaktiḥ kathaṃ hy aham
kiṣkindhāṃ prāpya jīveyam anātha iva durbalaḥ
10
upāṃśudaṇḍena hi māṃ bandhanenopapādayet
śaṭhaḥ krūro nṛśaṃsaś ca sugrīvo rājyakāraṇāt
11
bandhanāc cāvasādān me śreyaḥ prāyopaveśanam
anujānīta māṃ sarve gṛhān gacchantu vānarāḥ
12
ahaṃ vaḥ pratijānāmi na gamiṣyāmy ahaṃ purīm
ihaiva prāyam āsiṣye śreyo maraṇam eva me
13
abhivādanapūrvaṃ tu rājā kuśalam eva ca
vācyas tato yavīyān me sugrīvo vānareśvaraḥ
14
ārogyapūrvaṃ kuśalaṃ vācyā mātā rumā ca me
mātaraṃ caiva me tārām āśvāsayitum arhatha
15
prakṛtyā priyaputrā sā sānukrośā tapasvinī
vinaṣṭaṃ mām iha śrutvā vyaktaṃ hāsyati jīvitam
16
etāvad uktvā vacanaṃ vṛddhān apy abhivādya ca
saṃviveśāṅgado bhūmau rudan darbheṣu durmanāḥ
17
tasya saṃviśatas tatra rudanto vānararṣabhāḥ
nayanebhyaḥ pramumucur uṣṇaṃ vai vāriduḥkhitāḥ
18
sugrīvaṃ caiva nindantaḥ praśaṃsantaś ca vālinam
parivāryāṅgado sarve vyavasyan prāyam āsitum
19
mataṃ tad vāliputrasya vijñāya plavagarṣabhāḥ
upaspṛśyodakaṃ sarve prāṅmukhāḥ samupāviśan
dakṣiṇāgreṣu darbheṣu udaktīraṃ samāśritāḥ
20
sa saṃviśadbhir bahubhir mahīdharo; mahādrikūṭapramitaiḥ plavaṃgamaiḥ
21
babhūva saṃnāditanirjharāntaro; bhṛśaṃ nadadbhir jaladair ivolbaṇaiḥ
Next: Chapter 55