Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 1 Index  Previous  Next 

The Ramayana Book 1

Chapter 53

1 kāmadhenuṃ vasiṣṭho 'pi yadā na tyajate muniḥ
tadāsya śabalāṃ rāma viśvāmitro 'nvakarṣata
2 nīyamānā tu śabalā rāma rājñā mahātmanā
duḥkhitā cintayām āsa rudantī śokakarśitā
3 parityaktā vasiṣṭhena kim ahaṃ sumahātmanā
yāhaṃ rājabhṛtair dīnā hriyeyaṃ bhṛśaduḥkhitā
4 kiṃ mayāpakṛtaṃ tasya maharṣer bhāvitātmanaḥ
yan mām anāgasaṃ bhaktām iṣṭāṃ tyajati dhārmikaḥ
5 iti sā cintayitvā tu niḥśvasya ca punaḥ punaḥ
jagāma vegena tadā vasiṣṭhaṃ paramaujasaṃ
6 nirdhūya tāṃs tadā bhṛtyāñ śataśaḥ śatrusūdana
jagāmānilavegena pādamūlaṃ mahātmanaḥ
7 śabalā sā rudantī ca krośantī cedam abravīt
vasiṣṭhasyāgrataḥ sthitvā meghadundubhirāviṇī
8 bhagavan kiṃ parityaktā tvayāhaṃ brahmaṇaḥ suta
yasmād rājabhṛtā māṃ hi nayante tvatsakāśataḥ
9 evam uktas tu brahmarṣir idaṃ vacanam abravīt
śokasaṃtaptahṛdayāṃ svasāram iva duḥkhitām
10 na tvāṃ tyajāmi śabale nāpi me 'pakṛtaṃ tvayā
eṣa tvāṃ nayate rājā balān matto mahābalaḥ
11 na hi tulyaṃ balaṃ mahyaṃ rājā tv adya viśeṣataḥ
balī rājā kṣatriyaś ca pṛthivyāḥ patir eva ca
12 iyam akṣauhiṇīpūrṇā savājirathasaṃkulā
hastidhvajasamākīrṇā tenāsau balavattaraḥ
13 evam uktā vasiṣṭhena pratyuvāca vinītavat
vacanaṃ vacanajñā sā brahmarṣim amitaprabham
14 na balaṃ kṣatriyasyāhur brāhmaṇo balavattaraḥ
brahman brahmabalaṃ divyaṃ kṣatrāt tu balavattaram
15 aprameyabalaṃ tubhyaṃ na tvayā balavattaraḥ
viśvāmitro mahāvīryas tejas tava durāsadam
16 niyuṅkṣva māṃ mahātejas tvadbrahmabalasaṃbhṛtām
tasya darpaṃ balaṃ yat tan nāśayāmi durātmanaḥ
17 ity uktas tu tayā rāma vasiṣṭhaḥ sumahāyaśāḥ
sṛjasveti tadovāca balaṃ parabalārujam
18 tasyā humbhāravotsṛṣṭāḥ pahlavāḥ śataśo nṛpa
nāśayanti balaṃ sarvaṃ viśvāmitrasya paśyataḥ
19 sa rājā paramakruddhaḥ krodhavisphāritekṣaṇaḥ
pahlavān nāśayām āsa śastrair uccāvacair api
20 viśvāmitrārditān dṛṣṭvā pahlavāñ śataśas tadā
bhūya evāsṛjad ghorāñ śakān yavanamiśritān
21 tair āsīt saṃvṛtā bhūmiḥ śakair yavanamiśritaiḥ
prabhāvadbhir mahāvīryair hemakiñjalkasaṃnibhaiḥ
22 dīrghāsipaṭṭiśadharair hemavarṇāmbarāvṛtaiḥ
nirdagdhaṃ tad balaṃ sarvaṃ pradīptair iva pāvakaiḥ
23 tato 'strāṇi mahātejā viśvāmitro mumoca ha


Next: Chapter 54