Sacred Texts
Hinduism
Index
Book 3 Index
Previous
Next
The Ramayana Book 3
Chapter 69
1
nidarśayitvā rāmāya sītāyāḥ pratipādane
vākyam anvartham arthajñaḥ kabandhaḥ punar abravīt
2
eṣa rāma śivaḥ panthā yatraite puṣpitā drumāḥ
pratīcīṃ diśam āśritya prakāśante manoramāḥ
3
jambūpriyālapanasāḥ plakṣanyagrodhatindukāḥ
aśvatthāḥ karṇikārāś ca cūtāś cānye ca pādapāḥ
4
tān āruhyāthavā bhūmau pātayitvā ca tān balāt
phalāny amṛtakalpāni bhakṣayantau gamiṣyathaḥ
5
caṅkramantau varān deśāñ śailāc chailaṃ vanād vanam
tataḥ puṣkariṇīṃ vīrau pampāṃ nāma gamiṣyathaḥ
6
aśarkarām avibhraṃśāṃ samatīrtham aśaivalām
rāma saṃjātavālūkāṃ kamalotpalaśobhitām
7
tatra haṃsāḥ plavāḥ krauñcāḥ kurarāś caiva rāghava
valgusvarā nikūjanti pampāsalilagocarāḥ
8
nodvijante narān dṛṣṭvā vadhasyākovidāḥ śubhāḥ
ghṛtapiṇḍopamān sthūlāṃs tān dvijān bhakṣayiṣyathaḥ
9
rohitān vakratuṇḍāṃś ca nalamīnāṃś ca rāghava
pampāyām iṣubhir matsyāṃs tatra rāma varān hatān
10
nistvakpakṣān ayastaptān akṛśān ekakaṇṭakān
tava bhaktyā samāyukto lakṣmaṇaḥ saṃpradāsyati
11
bhṛśaṃ te khādato matsyān pampāyāḥ puṣpasaṃcaye
padmagandhi śivaṃ vāri sukhaśītam anāmayam
12
uddhṛtya sa tadākliṣṭaṃ rūpyasphaṭikasaṃnibham
atha puṣkaraparṇena lakṣmaṇaḥ pāyayiṣyati
13
sthūlān giriguhāśayyān varāhān vanacāriṇaḥ
apāṃ lobhād upāvṛttān vṛṣabhān iva nardataḥ
rūpānvitāṃś ca pampāyāṃ drakṣyasi tvaṃ narottama
14
sāyāhne vicaran rāma viṭapī mālyadhāriṇaḥ
śītodakaṃ ca pampāyāṃ dṛṣṭvā śokaṃ vihāsyasi
15
sumanobhiś citāṃs tatra tilakān naktamālakān
utpalāni ca phullāni paṅkajāni ca rāghava
16
na tāni kaś cin mālyāni tatrāropayitā naraḥ
mataṅgaśiṣyās tatrāsann ṛṣayaḥ susamāhitaḥ
17
teṣāṃ bhārābhitaptānāṃ vanyam āharatāṃ guroḥ
ye prapetur mahīṃ tūrṇaṃ śarīrāt svedabindavaḥ
18
tāni mālyāni jātāni munīnāṃ tapasā tadā
svedabindusamutthāni na vinaśyanti rāghava
19
teṣām adyāpi tatraiva dṛśyate paricāriṇī
śramaṇī śabarī nāma kākutstha cirajīvinī
20
tvāṃ tu dharme sthitā nityaṃ sarvabhūtanamaskṛtam
dṛṣṭvā devopamaṃ rāma svargalokaṃ gamiṣyati
21
tatas tad rāma pampāyās tīram āśritya paścimam
āśramasthānam atulaṃ guhyaṃ kākutstha paśyasi
22
na tatrākramituṃ nāgāḥ śaknuvanti tam āśramam
ṛṣes tasya mataṅgasya vidhānāt tac ca kānanam
23
tasmin nandanasaṃkāśe devāraṇyopame vane
nānāvihagasaṃkīrṇe raṃsyase rāma nirvṛtaḥ
24
ṛṣyamūkas tu pampāyāḥ purastāt puṣpitadrumaḥ
suduḥkhārohaṇo nāma śiśunāgābhirakṣitaḥ
udāro brahmaṇā caiva pūrvakāle vinirmitaḥ
25
śayānaḥ puruṣo rāma tasya śailasya mūrdhani
yat svapne labhate vittaṃ tat prabuddho 'dhigacchati
26
na tv enaṃ viṣamācāraḥ pāpakarmādhirohati
tatraiva praharanty enaṃ suptam ādāya rākṣasāḥ
27
tato 'pi śiśunāgānām ākrandaḥ śrūyate mahān
krīḍatāṃ rāma pampāyāṃ mataṅgāraṇyavāsinām
28
siktā rudhiradhārābhiḥ saṃhatya paramadvipāḥ
pracaranti pṛthak kīrṇā meghavarṇās tarasvinaḥ
29
te tatra pītvā pānīyaṃ vimalaṃ śītam avyayam
nivṛttāḥ saṃvigāhante vanāni vanagocarāḥ
30
rāma tasya tu śailasya mahatī śobhate guhā
śilāpidhānā kākutstha duḥkhaṃ cāsyāḥ praveśanam
31
tasyā guhāyāḥ prāgdvāre mahāñ śītodako hradaḥ
bahumūlaphalo ramyo nānānagasamāvṛtaḥ
32
tasyāṃ vasati sugrīvaś caturbhiḥ saha vānaraiḥ
kadā cic chikhare tasya parvatasyāvatiṣṭhate
33
kabandhas tv anuśāsyaivaṃ tāv ubhau rāmalakṣmaṇau
sragvī bhāskaravarṇābhaḥ khe vyarocata vīryavān
34
taṃ tu khasthaṃ mahābhāgaṃ kabandhaṃ rāmalakṣmaṇau
prasthitau tvaṃ vrajasveti vākyam ūcatur antikāt
35
gamyatāṃ kāryasiddhyartham iti tāv abravīc ca saḥ
suprītau tāv anujñāpya kabandhaḥ prasthitas tadā
36
sa tat kabandhaḥ pratipadya rūpaṃ; vṛtaḥ śriyā bhāskaratulyadehaḥ
nidarśayan rāmam avekṣya khasthaḥ; sakhyaṃ kuruṣveti tadābhyuvāca
Next: Chapter 70