Sacred Texts
Hinduism
Index
Book 4 Index
Previous
Next
The Ramayana Book 4
Chapter 19
1
sa vānaramahārājaḥ śayānaḥ śaravikṣataḥ
pratyukto hetumadvākyair nottaraṃ pratyapadyata
2
aśmabhiḥ paribhinnāṅgaḥ pādapair āhato bhṛśam
rāmabāṇena cākrānto jīvitānte mumoha saḥ
3
taṃ bhāryābāṇamokṣeṇa rāmadattena saṃyuge
hataṃ plavagaśārdūlaṃ tārā śuśrāva vālinam
4
sā saputrāpriyaṃ śrutvā vadhaṃ bhartuḥ sudāruṇam
niṣpapāta bhṛśaṃ trastā vividhād girigahvarāt
5
ye tv aṅgadaparīvārā vānarā hi mahābalāḥ
te sakārmukam ālokya rāmaṃ trastāḥ pradudruvuḥ
6
sā dadarśa tatas trastān harīn āpatato drutam
yūthād iva paribhraṣṭān mṛgān nihatayūthapān
7
tān uvāca samāsādya duḥkhitān duḥkhitā satī
rāma vitrāsitān sarvān anubaddhān iveṣubhiḥ
8
vānarā rājasiṃhasya yasya yūyaṃ puraḥsarāḥ
taṃ vihāya suvitrastāḥ kasmād dravata durgatāḥ
9
rājyahetoḥ sa ced bhrātā bhrātā raudreṇa pātitaḥ
rāmeṇa prasṛtair dūrān mārgaṇair dūra pātibhiḥ
10
kapipatnyā vacaḥ śrutvā kapayaḥ kāmarūpiṇaḥ
prāptakālam aviśliṣṭam ūcur vacanam aṅganām
11
jīva putre nivartasya putraṃ rakṣasva cāndagam
antako rāma rūpeṇa hatvā nayati vālinam
12
kṣiptān vṛkṣān samāvidhya vipulāś ca śilās tathā
vālī vajrasamair bāṇair vajreṇeva nipātitaḥ
13
abhidrutam idaṃ sarvaṃ vidrutaṃ prasṛtaṃ balam
asmin plavagaśārdūle hate śakrasamaprabhe
14
rakṣyatāṃ nagaraṃ śūrair aṅgadaś cābhiṣicyatām
padasthaṃ vālinaḥ putraṃ bhajiṣyanti plavaṃgamāḥ
15
atha vā ruciraṃ sthānam iha te rucirānane
āviśanti hi durgāṇi kṣipram adyaiva vānarāḥ
16
abhāryāḥ saha bhāryāś ca santy atra vanacāriṇaḥ
lubdhebhyo viprayuktebhyaḥ svebhyo nas tumulaṃ bhayam
17
alpāntaragatānāṃ tu śrutvā vacanam aṅganā
ātmanaḥ pratirūpaṃ sā babhāṣe cāruhāsinī
18
putreṇa mama kiṃ kāryaṃ kiṃ rājyena kim ātmanā
kapisiṃhe mahābhāge tasmin bhartari naśyati
19
pādamūlaṃ gamiṣyāmi tasyaivāhaṃ mahātmanaḥ
yo 'sau rāmaprayuktena śareṇa vinipātitaḥ
20
evam uktvā pradudrāva rudatī śokakarśitā
śiraś coraś ca bāhubhyāṃ duḥkhena samabhighnatī
21
āvrajantī dadarśātha patiṃ nipatitaṃ bhuvi
hantāraṃ dānavendrāṇāṃ samareṣv anivartinām
22
kṣeptāraṃ parvatendrāṇāṃ vajrāṇām iva vāsavam
mahāvātasamāviṣṭaṃ mahāmeghaughaniḥsvanam
23
śakratulyaparākrāntaṃ vṛṣṭvevoparataṃ ghanam
nardantaṃ nardatāṃ bhīmaṃ śūraṃ śūreṇa pātitam
24
śārdūlenāmiṣasyārthe mṛgarājaṃ yathā hatam
arcitaṃ sarvalokasya sapatākaṃ savedikam
25
nāgahetoḥ suparṇena caityam unmathitaṃ yathā
avaṣṭabhyāvatiṣṭhantaṃ dadarśa dhanur ūrjitam
26
rāmaṃ rāmānujaṃ caiva bhartuś caivānujaṃ śubhā
tān atītya samāsādya bhartāraṃ nihataṃ raṇe
27
samīkṣya vyathitā bhūmau saṃbhrāntā nipapāta ha
supteva punar utthāya āryaputreti krośatī
28
ruroda sā patiṃ dṛṣṭvā saṃditaṃ mṛtyudāmabhiḥ
tām avekṣya tu sugrīvaḥ krośantīṃ kurarīm iva
29
viṣādam agamat kaṣṭaṃ dṛṣṭvā cāṅgadam āgatam
Next: Chapter 20