Sacred Texts
Hinduism
Index
Book 2 Index
Previous
Next
The Ramayana Book 2
Chapter 64
1
bharate bruvati svapnaṃ dūtās te klāntavāhanāḥ
praviśyāsahyaparikhaṃ ramyaṃ rājagṛhaṃ puram
2
samāgamya tu rājñā ca rājaputreṇa cārcitāḥ
rājñaḥ pādau gṛhītvā tu tam ūcur bharataṃ vacaḥ
3
purohitas tvā kuśalaṃ prāha sarve ca mantriṇaḥ
tvaramāṇaś ca niryāhi kṛtyam ātyayikaṃ tvayā
4
atra viṃśatikoṭyas tu nṛpater mātulasya te
daśakoṭyas tu saṃpūrṇās tathaiva ca nṛpātmaja
5
pratigṛhya ca tat sarvaṃ svanuraktaḥ suhṛjjane
dūtān uvāca bharataḥ kāmaiḥ saṃpratipūjya tān
6
kac cit sukuśalī rājā pitā daśaratho mama
kac cic cārāgatā rāme lakṣmaṇe vā mahātmani
7
āryā ca dharmaniratā dharmajñā dharmadarśinī
arogā cāpi kausalyā mātā rāmasya dhīmataḥ
8
kac cit sumitrā dharmajñā jananī lakṣmaṇasya yā
śatrughnasya ca vīrasya sārogā cāpi madhyamā
9
ātmakāmā sadā caṇḍī krodhanā prājñamāninī
arogā cāpi kaikeyī mātā me kim uvāca ha
10
evam uktās tu te dūtā bharatena mahātmanā
ūcuḥ saṃpraśritaṃ vākyam idaṃ taṃ bharataṃ tadā
kuśalās te naravyāghra yeṣāṃ kuśalam icchasi
11
bharataś cāpi tān dūtān evam ukto 'bhyabhāṣata
āpṛcche 'haṃ mahārājaṃ dūtāḥ saṃtvarayanti mām
12
evam uktvā tu tān dūtān bharataḥ pārthivātmajaḥ
dūtaiḥ saṃcodito vākyaṃ mātāmaham uvāca ha
13
rājan pitur gamiṣyāmi sakāśaṃ dūtacoditaḥ
punar apy aham eṣyāmi yadā me tvaṃ smariṣyasi
14
bharatenaivam uktas tu nṛpo mātāmahas tadā
tam uvāca śubhaṃ vākyaṃ śirasy āghrāya rāghavam
15
gaccha tātānujāne tvāṃ kaikeyī suprajās tvayā
mātaraṃ kuśalaṃ brūyāḥ pitaraṃ ca paraṃtapa
16
purohitaṃ ca kuśalaṃ ye cānye dvijasattamāḥ
tau ca tāta maheṣvāsau bhrātaru rāmalakṣmaṇau
17
tasmai hastyuttamāṃś citrān kambalān ajināni ca
abhisatkṛtya kaikeyo bharatāya dhanaṃ dadau
18
rukma niṣkasahasre dve ṣoḍaśāśvaśatāni ca
satkṛtya kaikeyī putraṃ kekayo dhanam ādiśat
19
tathāmātyān abhipretān viśvāsyāṃś ca guṇānvitān
dadāv aśvapatiḥ śīghraṃ bharatāyānuyāyinaḥ
20
airāvatān aindraśirān nāgān vai priyadarśanān
kharāñ śīghrān susaṃyuktān mātulo 'smai dhanaṃ dadau
21
antaḥpure 'tisaṃvṛddhān vyāghravīryabalānvitān
daṃṣṭrāyudhān mahākāyāñ śunaś copāyanaṃ dadau
22
sa mātāmaham āpṛcchya mātulaṃ ca yudhājitam
ratham āruhya bharataḥ śatrughnasahito yayau
23
rathān maṇḍalacakrāṃś ca yojayitvā paraḥśatam
uṣṭrago'śvakharair bhṛtyā bharataṃ yāntam anvayuḥ
24
balena gupto bharato mahātmā; sahāryakasyātmasamair amātyaiḥ
ādāya śatrughnam apetaśatrur; gṛhād yayau siddha ivendralokāt
Next: Chapter 65