Sacred Texts
Hinduism
Index
Book 6 Index
Previous
Next
The Ramayana Book 6
Chapter 101
1
iti pratisamādiṣṭo hanūmān mārutātmajaḥ
praviveśa purīṃ laṅkāṃ pūjyamāno niśācaraiḥ
2
praviśya tu mahātejā rāvaṇasya niveśanam
dadarśa śaśinā hīnāṃ sātaṅkām iva rohiṇīm
3
nibhṛtaḥ praṇataḥ prahvaḥ so 'bhigamyābhivādya ca
rāmasya vacanaṃ sarvam ākhyātum upacakrame
4
vaidehi kuśalī rāmaḥ sasugrīvaḥ salakṣmaṇaḥ
kuśalaṃ cāha siddhārtho hataśatrur ariṃdamaḥ
5
vibhīṣaṇasahāyena rāmeṇa haribhiḥ saha
nihato rāvaṇo devi lakṣmaṇasya nayena ca
6
pṛṣṭvā ca kuśalaṃ rāmo vīras tvāṃ raghunandanaḥ
abravīt paramaprītaḥ kṛtārthenāntarātmanā
7
priyam ākhyāmi te devi tvāṃ tu bhayaḥ sabhājaye
diṣṭyā jīvasi dharmajñe jayena mama saṃyuge
8
labdho no vijayaḥ sīte svasthā bhava gatavyathā
rāvaṇaḥ sa hataḥ śatrur laṅkā ceyaṃ vaśe sthitā
9
mayā hy alabdhanidreṇa dhṛtena tava nirjaye
pratijñaiṣā vinistīrṇā baddhvā setuṃ mahodadhau
10
saṃbhramaś ca na kartavyo vartantyā rāvaṇālaye
vibhīṣaṇa vidheyaṃ hi laṅkaiśvaryam idaṃ kṛtam
11
tad āśvasihi viśvastā svagṛhe parivartase
ayaṃ cābhyeti saṃhṛṣṭas tvaddarśanasamutsukaḥ
12
evam uktā samutpatya sītā śaśinibhānanā
praharṣeṇāvaruddhā sā vyājahāra na kiṃ cana
13
abravīc ca hariśreṣṭhaḥ sītām apratijalpatīm
kiṃ tvaṃ cintayase devi kiṃ ca māṃ nābhibhāṣase
14
evam uktā hanumatā sītā dharme vyavasthitā
abravīt paramapritā harṣagadgadayā girā
15
priyam etad upaśrutya bhartur vijayasaṃśritam
praharṣavaśam āpannā nirvākyāsmi kṣaṇāntaram
16
na hi paśyāmi sadṛśaṃ cintayantī plavaṃgama
matpriyākhyānakasyeha tava pratyabhinandanam
17
na ca paśyāmi tat saumya pṛthivyām api vānara
sadṛśaṃ matpriyākhyāne tava dātuṃ bhavet samam
18
hiraṇyaṃ vā suvarṇaṃ vā ratnāni vividhāni ca
rājyaṃ vā triṣu lokeṣu naitad arhati bhāṣitum
19
evam uktas tu vaidehyā pratyuvāca plavaṃgamaḥ
pragṛhītāñjalir vākyaṃ sītāyāḥ pramukhe sthitaḥ
20
bhartuḥ priyahite yukte bhartur vijayakāṅkṣiṇi
snigdham evaṃvidhaṃ vākyaṃ tvam evārhasi bhāṣitum
21
tavaitad vacanaṃ saumye sāravat snigdham eva ca
ratnaughād vividhāc cāpi devarājyād viśiṣyate
22
arthataś ca mayā prāptā devarājyādayo guṇāḥ
hataśatruṃ vijayinaṃ rāmaṃ paśyāmi yat sthitam
23
imās tu khalu rākṣasyo yadi tvam anumanyase
hantum icchāmy ahaṃ sarvā yābhis tvaṃ tarjitā purā
24
kliśyantīṃ patidevāṃ tvām aśokavanikāṃ gatām
ghorarūpasamācārāḥ krūrāḥ krūratarekṣaṇāḥ
25
rākṣasyo dāruṇakathā varam etaṃ prayaccha me
icchāmi vividhair ghātair hantum etāḥ sudāruṇāḥ
26
muṣṭibhiḥ pāṇibhiś caiva caraṇaiś caiva śobhane
ghorair jānuprahāraiś ca daśanānāṃ ca pātanaiḥ
27
bhakṣaṇaiḥ karṇanāsānāṃ keśānāṃ luñcanais tathā
bhṛśaṃ śuṣkamukhībhiś ca dāruṇair laṅghanair hataiḥ
28
evaṃprakārair bahubhir viprakārair yaśasvini
hantum icchāmy ahaṃ devi tavemāḥ kṛtakilbiṣāḥ
29
evam uktā mahumatā vaidehī janakātmajā
uvāca dharmasahitaṃ hanūmantaṃ yaśasvinī
30
rājasaṃśrayavaśyānāṃ kurvatīnāṃ parājñayā
vidheyānāṃ ca dāsīnāṃ kaḥ kupyed vānarottama
31
bhāgyavaiṣamya yogena purā duścaritena ca
mayaitet prāpyate sarvaṃ svakṛtaṃ hy upabhujyate
32
prāptavyaṃ tu daśā yogān mayaitad iti niścitam
dāsīnāṃ rāvaṇasyāhaṃ marṣayāmīha durbalā
33
ājñaptā rāvaṇenaitā rākṣasyo mām atarjayan
hate tasmin na kuryur hi tarjanaṃ vānarottama
34
ayaṃ vyāghrasamīpe tu purāṇo dharmasaṃhitaḥ
ṛkṣeṇa gītaḥ śloko me taṃ nibodha plavaṃgama
35
na paraḥ pāpam ādatte pareṣāṃ pāpakarmaṇām
samayo rakṣitavyas tu santaś cāritrabhūṣaṇāḥ
36
pāpānāṃ vā śubhānāṃ vā vadhārhāṇāṃ plavaṃgama
kāryaṃ kāruṇyam āryeṇa na kaś cin nāparādhyati
37
lokahiṃsāvihārāṇāṃ rakṣasāṃ kāmarūpiṇam
kurvatām api pāpāni naiva kāryam aśobhanam
38
evam uktas tu hanumān sītayā vākyakovidaḥ
pratyuvāca tataḥ sītāṃ rāmapatnīṃ yaśasvinīm
39
yuktā rāmasya bhavatī dharmapatnī yaśasvinī
pratisaṃdiśa māṃ devi gamiṣye yatra rāghavaḥ
40
evam uktā hanumatā vaidehī janakātmajā
abravīd draṣṭum icchāmi bhartāraṃ vānarottama
41
tasyās tadvacanaṃ śrutvā hanumān pavanātmajaḥ
harṣayan maithilīṃ vākyam uvācedaṃ mahādyutiḥ
42
pūrṇacandrānanaṃ rāmaṃ drakṣyasy ārye salakṣmaṇam
sthiramitraṃ hatāmitraṃ śacīva tridaśeśvaram
43
tām evam uktvā rājantīṃ sītāṃ sākṣād iva śriyam
ājagāma mahāvego hanūmān yatra rāghavaḥ
Next: Chapter 102